In de bestuursvergadering van 2 februari 2024 heeft het bestuur van Stichting Pensioenfonds Atos (SPA) besloten om vanaf 1 januari 2024 de pensioenen van alle deelnemers met 0,71% te verhogen. Dit besluit is voorlopig en wordt pas definitief als het jaarverslag over 2023 is vastgesteld.
De verhoging geldt voor ingegane en nog niet ingegane pensioenen en is voor iedereen gelijk. Ben je al gepensioneerd, dan krijg je vanaf januari 2024 een hoger pensioen. In maart wordt dat voor het eerst uitbetaald en krijg je een nabetaling over januari en februari 2024. Als je nog niet bent gepensioneerd, dan stijgt het pensioen waar je later aanspraak op kunt maken.
In onze pensioenreglementen staat dat indexatie wordt vastgesteld op basis van de inflatie van eind oktober 2023 ten opzichte van exact één jaar daarvoor. Volgens het CBS was er in die periode echter geen sprake van inflatie. Reglementair gezien zouden we daarom de pensioenen niet kunnen verhogen. De dekkingsgraad per eind december 2023 was 121,8%. Dat biedt ruimte om te indexeren. We hebben daarom onderzocht of het toch mogelijk is de pensioenen aan te passen. Dat is gelukt, en het levert een indexatie op van 0,71%. Hieronder leggen we uit hoe dat komt.
Zijn de prijzen nu wél of niet gestegen?
Voor het indexeren per 1 januari 2024 is de prijsstijging tussen eind oktober 2023 en eind oktober 2022 van belang. In de pensioenreglementen is vastgelegd dat we daarvoor het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) raadplegen (CPI, alle huishoudens afgeleid). Volgens het CBS zijn de prijzen in die periode niet gestegen, maar juist met 2% gedaald! Belangrijkste reden daarvoor zijn de gedaalde energieprijzen.
Sinds juni 2023 is het CBS de energieprijzen op een andere manier in het inflatiecijfer gaan verwerken. Daardoor zijn de cijfers van vóór dat moment niet goed te vergelijken met die van ná juni 2023. Om toch goed te kunnen vergelijken, hebben wij de inflatiecijfers over een langere periode volgens de nieuwe CBS rekenwijze laten herrekenen. Dan blijkt dat de prijzen niet dalen per eind oktober 2023, maar dat ze juist met 3,5% zijn gestegen. Ook het cijfer van een jaar eerder verandert dan. Volgens de oude rekenwijze was dat 16,9%. Met de nieuwe CBS rekenwijzewordt dat 11,7% per eind oktober 2022.
Kunnen we het herrekende inflatiecijfer gebruiken?
Ondanks het feit dat het getal van 3,5% inflatie het gevolg is van een herrekening, zouden we het toch graag willen gebruiken. Het blijkt mogelijk te zijn dit te doen.Voorwaarde is wel dat we de consequenties meenemen van het lagere inflatiecijfer per eind oktober 2022.
Hoe rekenen we uit hoeveel we mogen indexeren?
Voor het vaststellen van de indexatie is de dekkingsgraad een belangrijke parameter. Die moet hoger zijn dan 110%. Onze dekkingsgraad per eind december 2023 was 121,8%, dus hoog genoeg voor gedeeltelijke indexatie. Een ander belangrijk criterium is, dat de toe te kennen indexatie toekomstbestendig is. Dat wil zeggen dat de kans klein moet zijn dat die indexatie op korte termijn teruggedraaid moet worden omdat het slechter gaat met het pensioenfonds. Die bestendigheidseis betekent dat voor volledige indexatie de dekkingsgraad rond de 135% moet zijn. Bij een lagere dekkingsgraad mag de de inflatie naar rato gecompenseerd mag worden.
Samengevat: gebruikmakend van een herrekend inflatiecijfer van 3,5% levert toepassing van de voorgeschreven rekenregels een indexatie op van 1,98%. De consequenties van het herrekende inflatiecijfer van vorig jaar zijn daarin nog niet meegenomen!
Wat gebeurt er met de indexatie van vorig jaar?
Een jaar geleden hebben we een toeslag verleend van 4,14%. Dat getal was gebaseerd op een inflatie van 16,9% én op een dekkingsgraad van 115,4%. Als we voor dit jaar een herrekende inflatie aanhouden van 3,5%, moeten we ook voor vorig jaar rekening houden met de herrekende inflatie van 11,7%. Dat betekent dat de indexatie vorig jaar niet 4,14%, maar 2,87% had moeten zijn. Uiteraard gaan we dat niet meer aanpassen. Wel zullen we het verschil van 1,27% moeten verdisconteren in de toeslag die we nu gaan toekennen. Dat betekent, dat van de 1,98% die we hierboven hebben toegelicht, nog 0,71% overblijft.
Waarom zijn er pensioenfondsen die wel meer indexeren?
Er zijn dit jaar veel pensioenfondsen die geen of heel weinig toeslag verlenen. Andere fondsen doen meer, soms zelf meer dan de inflatie. Er zijn diverse redenen voor die verschillen. Hoe hoog is de dekkingsgraad van dat andere fonds? Past dat fonds ook de inflatie oktober-oktober als maatstaf toe? Een andere belangrijke reden voor de hogere indexatie is echter meestal het feit dat die pensioenfondsen versoepelde indexatieregels mogen toepassen. Zij mogen dat omdat bij hen de betrokken werkgever(s) met hun overlegpartners (vakbond c.q. OR) hebben afgesproken dat ze de intentie hebben over te gaan naar het nieuwe pensioenstelsel.
Waarom gelden de versoepelde indexatieregels niet voor ons pensioenfonds?
Zoals hierboven aangegeven moet daarvoor de bij het pensioenfonds betrokken werkgever de intentie hebben uitgesproken om over te gaan naar het nieuwe pensioenstelsel. Bij ons zijn dat Atos Nederland en Eviden Nederland. Zij moeten daarover samen met hun OR een beslissing nemen. SPA vraagt al langer dan een jaar aan Atos/Evidenom zich over deze kwestie uit te spreken. Tot op dit moment hebben zij daarover geen besluit genomen.
Had er meer ingezeten als wij de versoepelde indexatieregels hadden kunnen toepassen?
Zeker wel. In de eerste plaats wordt dan de ondergrens om te mogen indexeren 105% in plaats van 110%. Belangrijker is echter dat de bestendigheidseis vervalt. Daardoor mag een groter deel van de inflatie gecompenseerd worden. Dat geldt dan niet alleen voor dit, maar gold ook vorig jaar.